(ERGO) – Madaxda xarumaha caafimaadka Soomaaliya ayaa sheegay in isbitaallada iyo xarumaha caafimaadka ee magaalada Muqdisho ay ku soo badanayaan bilihii la soo dhaafay tirada dadka qaba cudurka qaaxada.
Sida ay uu Raadiyo Ergo u sheegay Dr Maxamed Cabdiraxmaan Cumar (Dr. Qalbi), oo ah madaxa qeybta qaaxada ee isbitaalka hooyada iyo dhallaanka ee gobolka Banaadir, 73 qof ayaa isbitaalka lagu daweeyay tan iyo bishii May ee sanadkan. Waxaa marka la barbar dhigo sanadkii hore oo dhan isbitaalka lagu daweeyay 183 qof oo qabay cudurka qaaxada.
Dr Maxamed ayaa sheegay in 58 kamid ah dadkaas ay yihiin bukaan socod daawada bannaanka ku qaato, halka 15 kalana ay oo shan ay carruur yihiin ay haddaba isbitaalka jiifaan oo xanuunka laga daweynaya. Wuxuu intaa ku daray in daawada iyo baaritaanku ay yihiin mid bilaash ah.
Wuxuu tilmaamay in kiiskii ugu darnaa ee ay kulmeen uu ahaa hooyo sidda ilmo yar oo dhallan 22 maalin, kaas oo uu sheegay in uu cudurka ka qaaday dadka ay daraska la yihiin qoyskiisa. Ilmaha ayaa daawada loogu darayaa dhalada uu caanaha ku cabo.
Nasro Abshir Maxamed waxa isbitaalka Banaadir kula jirtaa ilaa siddeedii bishan wiilkeeda oo labo jir ah oo laga helay qaaxada. Waxay u sheegtay Raadiyo Ergo, in muddo saddex bilood ah uu aad u qufacayay, iyaduna ay moodeysay in qabow iyo hargab ay yihiin waxa haya. Waxaa uu ka go’ay qaadashada cuntada, jirkiisana waa uu sii daciifayey marba marka ka dambeysa, ilaa ay Nasra markii dambe go’aansatay in ay isbitaalka keento.
Xaaladda wiilka Nasra hadda way ka soo reyneysaa, waxaana loo qoray dawooyin, iyadoo uu isbitaalka ku sii jiri doono muddo laba toddobaad ah, intaas wixii ka dambeeyana wuxuu daawada ku qaadan doonaan gurigooda.
Xarunta daaweynta cudurka qaaxada ee ku taala degmada Xamar-jajab ee Muqdisho ayaa iyaduna saddexdii bil ee la soo dhaafay la geeyay 200 oo bukaan, waxaa labadii toddobaad ee u dambeysay lagu daweeyey 25 qof oo qaba cudurka qaaxada. 12 ka tirsan dadkaas waa carruur da’doodu ka yar tahay shan sano, sida uu Raadiyo Ergo u xaqiijiyey madaxa xaruntan Dr Nuur Maxamed Cabdi.
Dr Nuur Maxamed Cabdi waxaa uu sheegay in marka qofka xanuunka lagu arkaba aanan laga daweyn si dhakhso ah ay qaadan karto muddo dheer daweyntiisa, wuxuuna bulshada ku baraarujiyey in haddii ay ka shakiyaan in qofku qabo qaaxo ay si deg-deg ah u geeyeen goob caafimaad.
Xarunta waxay daawayn iyo baaris bilaash ah u samaysaa dadka danyarta ah iyo kuwa deggan xeryaha barakacay, waxaana dhaqaatiirtu ay ay cudurkan qaaxada ku ogaadaan marka bukaannadu ay u yimaadaan howlo kale oo caafimaad.
Xog ururin ay sameeyeen sanadkii hore wasaaradda caafimaadka ee dowladda federaalka ee Soomaaliya iyo hay’adda caafimaadka adduunka ee WHO ayaa lagu ogaaday in jirto tiro gaareysa 62,000 oo qof oo qabo cudurka qaaxada Soomaaliya oo dhan, sida aan ka soo xiganay madaxa qeybta qaaxada ee wasaaradda, Dr Abuukar Diini
Dr Diini ayaa sheegay in cudurkan la is qaadsiiyo uu si aad ah ugu faafo koofurta Soomaaliya gaar ahaan dadka jooga magaalooyinka sababo la xirirra tiradooda oo aad u badan.
Dhaqaatiirta ayaa sheegay inay wadeen wacyigelin ka dhan ah cudurkan, kaas oo dadka loogu sheegayo muhiimadda uu leeyahay in carruurta la tallaalo.